Pages

Tuesday, April 3, 2012

Book For Village ''गाउँमा पुस्तक अभियान''

केहिदिन अघी, [March 31 Saturday, 2012] सोसिएल मेडिया फेसबुकट्विटरका सचेत साथीहरुको पहलमा भृकुटिमण्डपम भएको मिटिङ्ग्मा "गाँउमाकिताब" Book For Village भन्ने सोसियल मिडिया अभियान सुरुगरेका थियौँ परिक्षणको रुपमा।
के हो त यो गाँउमा किताव Book For Village अभियान? 
सुर्खेतको जर्बुटामा रहेको उच्चमावि करैखोला, मकवानपुरको सारिखेतमा रहेको सुर्योदय मावि, धादिङको नलाङमा रहेको मावि नलाङ र मोरङको श्रीमहेन्द्र निमावी, बवियाबिर्ता ३ मंगलबारेमा स्कुले नानीबाबुहरु र समुदायका लागि पुस्तकालय स्थापना गर्नको लागी खोलिएको एउटा उत्साहित साथिहरुको समुह हो |

एस अभियानमा किताब जम्मा हुने उत्साह र बिस्तारै थपिँदै जानुभएका साथीहरुको जोशले हामीलाई पुस्तकालय बनाउन सकिन्छ कि भन्ने उर्जा थपिंदै गएको महसुस भएको छ। हामीले अहिले काठमान्डौ  तथा पोखरामा बिभिन्न साथीहरु मार्फत एकहजार भन्दा बढीपुस्तकहरु जम्मा गरिसकेका छौं र यो क्रम हेटौँडा, सुर्खेत लगायतका शहरहरुमा पनि बढ्दो छ। एसमा सम्पुर्ण साथिहरुको सहयोगले हामि अझ हौसिएका छौँ |
Book For Village meeting , March 31, 2012 @ Bhrikutimandap.
 
हाम्रो एस अभियानमा कुनैपनि बिषयका पत्रपत्रीका तथा गाइड गेसपेपर बाहेकका पढ्नयोग्य नयाँ तथा पुराना पुस्तकहरु जम्मा गर्न सक्नुहुन्छ र  यसैगरी पुस्तकहरु जम्मा हुँदैजाने हो भने पुस्तकालय एकदुई ठाउँमा मात्र होइन, दशौं ठाउँमा बनाउन सकिनेछ, मात्र साथीहरुको उत्साहको खाँचो छ।


हामीले अहिले पुस्तकालयका लागि जम्माजम्मी चारवटा प्रस्ताबहरु प्राप्त गरेका छौं र तीमध्ये दुईवटा प्रस्ताबलाई यहाँ प्रस्तुत समेत गरिएको छ। बाँकी हामी अपडेट गर्दैजाने नै छौँ। अहिले बिशेषगरी समुदायले नै जिम्मा लिएर जिम्मेवारीपुर्बक चलाऊने गरी मात्र पुस्तकहरु जिम्मादिने गरी पहल थालिएको छ र हामी त्यस्को लागि संयन्त्रसमेत खोजी गर्नेछौँ। तैपनी पुस्तक मात्र दिंदा त्यस्को सुरक्षाको समेत प्रश्न उठ्न जानेभएकोले त्यस्लाइ राख्नकोलागि बूकर्याकहरु समेत जरुरत पर्ने देखिन्छ। हामीले आबस्यक पूर्वधार भएका बिद्यालयलाई मात्र पुस्तक दिने भनेको भए पनि यदी हुनसकेको खन्डमा जती सक्दो उठाएर सहयोग गर्न सकिने अवस्था समेत देखिन्छ। त्यसैले यसकामका लागि हामीले tfcNepal कै खातालाई हालको लागि प्रयोग गरी पुस्तक दिन नसक्ने तर आर्थिक सहयोग गर्न चाहने साथीहरुको लागि रकम पठाउन मिल्ने ब्यबस्था गरिएकोछ। रकम पर्याप्त भएको खण्डमा पुस्तकालयका लागि कम्प्युटर तथा बुकर्याकहरु किन्ने कार्यमा खर्च गरिने ब्यहोरा समेत जानकारी गराउदछौं।

एसै क्रममा हाम्रा tfcNepal का साथी Ngawang Chophel Sherpa लाई धेरै धेरै धन्यबाद दिन चाहन्छौँ| ओहाँले UK बाट Book For Village अभियानको लागी सहयोग सन्कलन गर्दै हुनुहुन्छ| एदि हजुरहरु मध्य कोही UK मा हुनुहुन्छ र Book For Village अभियानलाई सहयोग गर्न चाहनुहुन्छ भने Ngawang Chophel Sherpa लाई सम्पार्क गर्न सक्नुहुन्छ|
List of Donors from the UK [via Ngawang Chophel Sherpa]

हामीले ब्लगको यस भागमा दुईवटा बिद्यालय र स्थानिय निकायको शिफारिस पत्रसहित श्री नेपाल राष्ट्रिय सामुदायिक उच्चमावि करैखोला, जर्बुटा, सुर्खेतको पुस्तकालयको आवश्यकता सम्बन्धी स्थलगत विवरण समाबेश गरेका छौं । बाँकी बिद्यालयका जानकारी र आवस्यकता पछी प्राप्त हुँदैगएपछी अपडेट गर्दै जानेछौँ।
१) श्री नेपाल राष्ट्रिय सामुदायिक उच्चमावि करैखोला, जर्बुटा, सुर्खेत ।
Letter from Shree Nepal Rashtriya School, Surkhet.

A letter from Surkhet VDC.
                              
यो विद्यालय बिक्रम संवत २०२९ साल कार्तिक १ गते स्थापना भई वि.सं. २०५२ सालमा निमावि, २०५६ मा मावि हुँदै २०६७ मा उच्च मावि भएको हो । पुर्ण रुपमा सामुदायिक यस विद्यालय संचालनमा कहिँ कतैबाट सहयोग नभएको अवस्थामा जर्बुटा गाविस अन्तर्गतका यस विद्यालयका अभिभावकको अहोरात्रको खटाई, विद्यालय ब्यवस्थापन समिति र शिक्षक विद्यार्थीले खेलेका सकारात्मक भुमिका संधै सम्झिनुपर्ने खालका छन् ।

भौगोलिक बनोटका आधारमा जर्बुटा गाविस बीरेन्द्रनगर नगरपालिकासंग जोडिएको गाविस भएपनि, विकास र पुर्वाधारका हिसाबले यो निकै पछाडि रहेको देखिन्छ । त्यस्तै बिक्रम संवत २०५७ देखिमात्र यस गाउँका विद्यार्थीले आफ्नै गाउँको विद्यालयबाट एसएलसी परिक्षा दिन पाएका हुन । यस अघि यहाँका विद्यार्थीहरु करिब डेढ घण्टाको जंगलको बाटो हुँदै सदरमुकाममा रहेका उच्चमावि नेवारे वा उच्चमावि इत्राममा पढ्न जानुपर्ने बाध्यता थियो । पछिल्ला दिनहरुमा यस गाउँमा पनि उच्चमावि अध्ययन गर्ने विद्यार्थीहरुको संख्या बढ्दै गएको र यहाँबाट बाहिर पढ्न जानका निम्ति उच्च माविका कक्षाहरु विहानीपख हुने हुँदा उज्यालो नहुँदै झिसमिसेमा जंगलको बाटोको असहज यात्रा गर्नुपर्ने अवस्थालाई २०६७ मा विद्यालयले उच्च माविका कक्षाहरु संचालन गरेपछि सहज बनाएको छ ।

हाल यस विद्यालयले शिक्षा र ब्यवस्थापन बिषयमा उच्च माविका कक्षाहरु संचालन गरेको छ । विद्यालयमा उच्च मावितर्फ कक्षा ११ र १२ मा गरि करिब १३० जना विद्यार्थीहरु रहेका छन भने प्रावि, निमावि र मावि तर्फ गरि करिब ६७० जना विद्यार्थीहरु छन । यस प्रकार विद्यालयले करिब ८०० जना विद्यार्थीलाई शिक्षाको उज्यालो दिनेकाम गरिरहेको छ ।

राज्यको अत्यन्त न्युन आर्थिक सहायता, त्यो पनि शिक्षक कर्मचारीलाई तलब खुवाउँदैमा सकिने, गाविसबाट प्राप्त अनुदान पनि निजी श्रोतका शिक्षक कर्मचारीलाई तलब खुवाउँदैमा सकिने अवस्थाका कारण कैयौँ संघसंस्थाहरुसंगबाट सहयोग लिँदै बिद्यालयले हाल उच्चमावि सम्मको कक्षा संचालन गर्नसकिने भवन निर्माण गरेको छ । तथापी यी भवनहरु सुविधासम्पन्न र पर्याप्त भने छैनन । त्यस्तै एउटा कम्प्युटर ल्याब र केही दिन अघिबाट मात्रै समुदायको समेत पहुँच हुनेगरि एउटा छुट्टै पुस्तकालय भवन निर्माण कार्य सुरु भएको छ । पुस्तकालय भवन समेत स्थानिय अभिभावकहरुको श्रमदानमा बनिरहेको छ । जसका लागि केही सिमेन्ट र बालुवाको जोहो गर्न समेत विद्यालयलाइ धौ धौ भईरहेको छ ।

विद्यालयमा हाल १० वटा पक्की ढलान कोठाहरु, ५ वटा टिनका छानायुक्त कोठा र त्यसमा पनि २ वटाकोठा प्रयोगमा ल्याउन नमिल्ने खालका छन । त्यस्तै एउटा विज्ञान प्रयोगशाला र एउटा सानोकोठा उच्चमाविका विद्यार्थीका लागि अत्यन्त सानो रेफरेन्स बुकहरु राखिएको कोठा र एउटा अफिस गरि जम्मा १८ वटा कोठा छन । शिक्षक र कर्मचारी गरी १९ जना जनशक्ति कार्यरत यस विद्यालयले जर्बुटा गाविसको वडा नम्बर २, ३, ४, ५, ६, ७, ८ र ९ तथा साटाखानी र रतु गाविसका विद्यार्थीहरुलाई सेवा प्रदान गरिरहेको छ ।

समुदायको श्रम र पसिनाका भरमा संचालित यस विद्यालयमा हाल टड्कारो समस्याका रुपमा एउटा सुविधासम्पन्न पुस्तकालयको अभाव नै देखिएको छ । विद्यालयमा हाल रहेको जनशक्तिलाई प्रयोग गर्दै एउटा पुस्तकालय स्थापना गर्ने चाहना विद्यालयको भएपनि आवस्यक पुस्तक सहयोग कहिँ कतैबाट प्राप्त नभएका कारण पुस्तकालय स्थापना गर्न नसकिएको हो । पुस्तकालय स्थापनाका लागि विद्यालयलाई कम्प्युटर थान एक, पुस्तक राख्ने ¥याक ४ वटा र उच्च मावि अन्तर्गत शिक्षा र ब्यवस्थापन संकायका कोर्षबुकहरु, रेफरेन्स बुकहरु, कम्प्युटर लगायत विज्ञान प्रविधिका पुस्तकहरु, कला साहित्य र मानविय अभिरुचीका बिद्यार्थीको ब्यक्तित्व विकासका निम्ति उपयोगी पुस्तकहरु, बालकथा तथा बाल साहित्यका पुस्तकहरु, शिक्षकका निम्ति उपयोगी पुस्तकहरु, सामान्य ज्ञानका पुस्तकहरु, पत्रकारिता, पर्यटन, बैदेशिक रोजगारी, शिप र ब्यवसाय उपयोगी र अन्य जीवनउपयोगी शिपका पुस्तकहरु बिद्यालयको अपेक्षामा पर्दछन ।
 
अन्त्यमाः अत्यन्तै न्युन आर्थिक अवस्थाबाट गुज्रिरहेको यस विद्यालयले निकै कम पाठ्य सामग्रीका बाबजुद पनि शिक्षाको गुणस्तर खस्किन नदिएको प्रमाण, उच्चमावि संचालनको पहिलो बर्षमै कक्षा ११ को नतिजामा सामुदायिक बिद्यालयहरु तर्फ राम्रो नतिजा ल्याउन सफल जिल्लाका उत्कृष्ट बिद्यालयहरु मध्ये दोश्रोमा यस विद्यालय पर्नु पनि हो भन्न सकिन्छ । तसर्थ शिक्षाको गुणस्तरलाई अँझै उकास्न विद्यालयमा पुस्तकालय हुनुले पनि निक्कै महत्व राख्नेहुँदा पुस्तकालय स्थापनामा यहाँहरु सबैको अमुल्य सहयोगको अपेक्षा गरिएको छ ।

२) श्री महेन्द्र निम्नमाध्यामिक बिद्यालय, बाबियाबिर्ता, मोरङ
Hami es bidhyaalaeko baremaa bistrit bibaran chhittai update garne chhaun.
A Letter from Mahendra Primary School, Morang.
A Letter from Morang VDC.



तल उल्लेखित सेन्टरमा आफुसंग भएका माध्यमिक तह र उच्च माध्यमिक तहका विद्यार्थी भाईवहिनीहरुलाई काम लाग्ने कोर्षको तथा अन्य विभिन्न प्रकारका कितावहरु ल्याइदिन अनुरोध गर्दछोउँ |

1. काठमाडौ मलको यु एफ ओ सप, सुन्धारा
2. युथ एक्सन नेपाल अनामनगर
3. रक्षाश्री सहकारी कलंकी
4. इक्वेल एक्सेस नेपाल झम्सीखेल


हजुरहरुको सल्लाह सुझाब हाम्रो फेसबुक को समुहमा पनि राख्न सक्नुहुन्छ|

[हामिलाई यो ब्लग्पोस्ट लेख्न सहयोग गर्नु हुने tfcian Janak Raj Bhatta र Prakash Lamichhane @baabajee लाई धेरै धेरै धन्यबाद]

-tfcNepal, 2012. 

1 comment: